• Gaz hali genel olarak moleküllerin/atomların birbirinden uzak olduğu ve çok hızlı hareket ettiği bir haldir.
  • Gazların taneciklerinin oluşturduğu hacim, moleküller arasındaki boşluk yanında ihmal edilebilecek kadar küçüktü
  • Gaz molekülleri birbirine uzak olduğu için aralarında etkileşim yok denecek kadar azdır. Bu sebeple gaz molekülleri birbirinden bağımsız hareket ederler.
  • Gazların hacim ve şekilleri işgal ettikleri kaba göre değişir. Bulundukları kabı doldururlar.
  • Hacimleri katı ve sıvı hallere göre büyük olduğu için yoğunlukları küçüktü
  • Gazlar kolaylıkla sıkıştırılabilirler.
  • Gazlar birbiriyle her oranda karışarak birinin yalnız başına işgal ettiği hacmi bu sefer beraberce doldururlar.
  • Gazlar hızlı hareket ettiklerinden bulundukları kabın çeperine çarparlar ve bu çarpma neticesi kaba basınç
  • Bulundukları kap içerisinde bütün yönlerde aynı basıncı uygularlar.
  • Isıtıldıklarında, bütün gazlar sıcaklık değişimi karşısında aynı oranda genleşirler.
  • Gazlar bir ortamda kolaylıkla yayılırlar, akışkandırlar.
  • Gaz tanecikleri sabit bir hızla hareket ederken birbiriyle ya da bulundukları kabın duvarlarıyla çarpışırlar. Bu çarpışmalarda taneciklerin hızı ve doğrultusu değişebilir. Fakat çarpışmalar esnek olduğundan ortalama kinetik enerjide bir değişme olmaz.
  • Gaz taneciklerinin sıcaklık değişimi ile hızları değişeceğinden ortalama kinetik enerjileri de değişir.
  • Sıcaklıkları aynı olan bütün gazların ortalama kinetik enerjileri birbirine eşittir.
  • Gaz molekülleri yüksek basınç, düşük sıcaklıklarda sıvılaştırılabilirler.

Gazlarda Basınç, Hacim, Mol Sayısı ve Sıcaklık

A) Basınç (P):

Gaz taneciklerinin bulundukları kabın çeperlerine çarparak uyguladıkları kuvvete basınç denir.

Basınç birimleri: atm, cmHg, mmHg, bar, Torr, Pascal (Pa)

1 atm = 76 cmHg = 760 mmHg = 760 Torr              (mmHg = Torr)

Gaz Basıncının Ölçülmesi

  1. Açık hava (Atmosfer) basıncının ölçülmesi için kullanılan araçlara barometre
  2. Kapalı kaptaki gaz basıncının ölçülmesi için kullanılan araçlara manometre

B) Hacim (V):

Gazlar konuldukları kabı tamamen doldurup onun şeklini alırlar. Bu yüzden gaz hacmi olarak gazın içinde bulunduğu kabın hacmi dikkate alınır.

Birimleri: cm3, m3 veya L, ml           ml = cm3

1 L = 1 dm3 = 10-3 m3 = 1000 cm3= 1000 ml

C) Mol Sayısı (n):

Gazların fiziksel özellikleri incelenirken tanecik sayısı olarak mol sayısı kullanılır.

Hatırlatma:

D) Sıcaklık (T):

Gazlarda işlem yapılırken mutlak sıcaklık (K = kelvin) ölçeği kullanılır.

°C + 273 = K

  • Kelvin ölçeği gaz yasası problemlerinde kullanılır, çünkü bir gazın basıncı ve hacmi, kinetik enerjiye veya parçacıkların hareketine bağlıdır. Kelvin ölçeği, parçacıkların KE’siyle orantılıdır, yani, 0 K (mutlak sıfır), 0 kinetik enerji anlamına gelir. Mutlak sıfır noktasında madde gaz fazında bulunmaz, dolayısıyla gazlara ait nicelikler tanımlanamaz.