Denge halindeki bir sistemdeki maddelerden her hangi birinin derişimi artırıldığında, sistem bu etkiyi azaltmak için sağa ve sola kayar.

Örnek:

H2(g) + I2(g) ↔ 2HI(g) tepkimesi kapalı ve sabit hacimli bir kapta ve sabit sıcaklıkta dengedeyken;

Ortama H2 eklenirse:

  • Tepkime ürünler yönüne kayar.
  • HI derişimi artar.
  • I2 derişimi azalır.
  • H2 derişimi sistem yeniden dengeye gelinceye kadar azalır ama başlangıca göre artmış olur.
  • K denge sabiti değişmez.

.

Ortamdan I2 gazı çekilirse:

  • Tepkime girenler yönüne kayar.
  • HI derişimi azalır.
  • H2 derişimi artar.
  • I2 derişimi sistem yeniden dengeye gelinceye kadar artar ama başlangıç değerine ulaşamaz, başlangıca göre azalmış olur.
  • K denge sabiti değişmez.

..

Ortama HI eklenirse:

  • Tepkime …………… yönüne kayar.
  • HI derişimi sistem yeniden dengeye gelinceye kadar ………… ama yeni dengede başlangıca göre ………… olur.
  • H2 derişimi …………… .
  • I2 derişimi ……………… .
  • K denge sabiti …………… .
Sıcaklığın Dengeye Etkisi
Basınç-Hacim Değişiminin Dengeye Etkisi